İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ

TÜNEL KALIP İNŞAAT SİSTEMİ

Son 20 yıl ülkemizdeki hızla artan konut ihtiyacı ve sınırlı arsa üretimi sonucu çok talep edilen özellikle çok katlı B.A.yapıların inşaasında kullanılan TÜNEL KALIP Tekniği sağladığı kolaylıkların yanında imalatında dikkat edilmesi yapı güvenliği açısından çok önem arz etmektedir.

Tünel kalıp sistemleri 2 farklı sistem olarak üretilir. Bunlar;

1.TRTF
2.ERTF

*ERTF daha yeni bir sistem,
*Bu sistemde krikolu yürüme tekerleri bulunmakta,
*ERTF sistemde şakülünü ayarlamak daha kolay,
*Yükseklik ayarı yapılabilmekte,
*Genişlik ayarı yapılabilmekte,
*TRTF ile ERTF kalıp arasında yaklaşık %15 maliyet farkı var,
*Kriko anahtarı 38 lik, M16, M14 kullanılmakta,
*Yönlendirme yapılırken yeni kalıp alacak olanlara ERTF öneriliyor. Eski kalıbı olanlara ise devamı olan TRTF önerilir,
*Stok yoksa yeni kalıp olan ERTF önerilir.

Kalıpların uygulanabilmesi için ;

1.Temel dökülür,
2.Temel üzerinde taşıyıcı filizleri bırakılır,
3.Temel üzerinde L köşebentler ile akslar monte edilir. L köşebent h: 120 mm.

Kalıp imalatı için mimari projelerin simetrik planlı olması kalıp kolaylığı sağlar.
Uygulamada kullanılacak kalıp miktarının 2 katı iskele kullanılması zorunludur. Bu nedenle iskele tam kat alınmalıdır.

Tünel Kalıp Sistemle kirişlere gerek duyulmamaktadır. Bu sistemde döşeme ile taşıyıcılar bir dökülür ve bu sistem yatay taşıyıcı görevini de görmektedir.

Yatayda ve düşeyde gereksiz çıkıntılar da bu sistemle giderilmiş olur.

Tünel Kalıp Sistem ile her gün bir ( 1 ) kat uygulama yapılabilir.

Tünel Kalıp Sistemde;
1.Derinlik: 62,5 – 125 – 250 cm. ve katları olarak değişmektedir.
2.En: 105 – 115- 125 – …. cm olarak devam etmektedir.
3.Yükseklik: 230 – 300 cm dir.

Tünel Kalıp sistemi ile ilgili olarak nelere dikkat edilmeli

1- İç dik panoları birleştirmek
2- İç dik panolara yatay panoları birleştirmek
3- Kontrafij (prop) dikme tekeri ve çatalları monte etmek
4- Arka panoları monte etmek
5- Terazi putralinin montajını yapmak
6- Ağırlık merkezine kaldırma deliği açmak
7- Kalıbı numaralamak
8- Kalıbı istiflemek
9- Kalıp elemanlarını koruyucudan arındırmak
10- Döşeme ve perde alın elemanlarını kalıba monte etmek
11- Rezervasyon elemanlarının yerini belirlemek
12- Dış cephe panolarına beton iskelesi monte etmek
13- Platform iskelesini oluşturmak
14- Platformu oluşturmak
15- Korkuluk montajı yapmak

Kurum Aşaması:

1- Kalıbı Yerine Kurmak
2- Aksa tünel kalıp kotu vermek
3- Kalıbı teraziye almak
4- Saplamaları (bulon, tij) takmak
5- Rezervasyon elemanlarını monte etmek
6- Ankraj elemanlarını monte etmek
7- Yarım tünelleri birleştirmek
8- Saplamaları sıkmak
9- Dış cephe panosunu monte etmek
10- Kalıbı şaküle almak
12- Döşeme ters sehimini vermek
13- Mesafe ayar elemanlarını monte etmek
14- Aks köşebentlerini monte etmek
15- Kalıp son kontrolünü yapmak
16- Kalıbı ısıtmak ( gerekiyorsa )
17- Beton dökümü sırasında kalıbı kontrol etmek

Söküm Aşaması:

1- Aks köşebentlerini sökmek
2- Saplamaları sökmek
3- Dış cephe kalıbını yerinden almak
4- Dikme tekerlerini bastırmak
5- Tavan ve arka pano kancalarını sökmek
6- Yarım tüneli tekerlekler üzerine düşürmek
7- Kalıbı dışarıya çıkartmak
8- Rezervasyon elemanlarını sökmek
9- Betondan konikleri sökmek
10- Teleskobik dikme ile döşemeyi desteklemek
11- Kalıp çıkartma iskelesini bir üst kata almak

Kalıbı Bir Sonraki Döküme Hazırlamak:

1- Kalıp yüzeylerinden beton atıklarını temizlemek
2- Kalıp tamiratı yapmak
3- Kalıp yüzeyine kalıp ayırıcı sürmek
4- Kalıbı istiflemek
5- Kalıbı bir sonraki kurma yerine nakil etmek

PROJE VE KONTROLLUK İŞLERİNDE UYGULANACAK FİYAT ARTIŞ ORANLARI

Bayındırlık ve İskan Bakanlığından:

PROJE VE KONTROLLUK İŞLERİNDE UYGULANACAK

FİYAT ARTIŞ ORANLARI HAKKINDA TEBLİĞ

28/7/1988 tarihli ve 88/13181 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe giren “Kamu Sektörüne Dahil İdarelerin İhalesi Yapılmış ve Yapılacak İşlerinde İhale Usul ve Şekillerine Göre Fiyat Farkı Hesabında Uygulayacakları Esaslar”ın 4 üncü maddesinin (4.5) numaralı  bendi gereği, birinci derecenin son kademesindeki bekâr bir Devlet Memuru olarak Bakanlığımız Yapı İşleri Genel Müdürlüğü Mimari Proje Dairesi Başkanı’nın bütün ek ödentileri dahil net maaşının sözleşmeye esas yıl dönemi (sözleşme birim fiyatlarının ait olduğu yıl dönemi) ile uygulama yılı dönemine ait miktarları arasındaki artış oranları;

1/1/2010 tarihinden itibaren, proje ve kontrolluk işlerinde uygulanmak üzere;

1/1/2010 tarihinden itibaren

1980              yılı           sözleşmeleri için                                                                                  103987,47

1981              yılı          sözleşmeleri için                                                                              71591,14

1982              yılı           sözleşmeleri için                                                                                  47853,13

1983              yılı          sözleşmeleri için                                                                              38065,70

1984              1.             dönemi sözleşmeleri için                                                                     30804,97

1984              2.             dönemi sözleşmeleri için                                                                26313,09

1985              1.             dönemi sözleşmeleri için                                                                     19993,98

1985              2.             dönemi sözleşmeleri için                                                                18090,01

1986              1.             dönemi sözleşmeleri için                                                                     14455,37

1986              2.             dönemi sözleşmeleri için                                                                13017,45

1987              1.             dönemi sözleşmeleri için                                                                     10405,25

1987              2.             dönemi sözleşmeleri için                                                                9019,83

1988              1.             dönemi sözleşmeleri için                                                                     6886,80

1988              2.             dönemi sözleşmeleri için                                                                5672,43

1989              1.             dönemi sözleşmeleri için                                                                     4451,51

1989              2.             dönemi sözleşmeleri için                                                                2311,08

1990              1.             dönemi sözleşmeleri için                                                                     1898,85

1990              2.             dönemi sözleşmeleri için                                                                1507,20

1991              1.             dönemi (1 Ocak – 30 Haziran) sözleşmeleri için                                 1236,42

1991              2.             dönemi (1 Temmuz – 14 Eylül) sözleşmeleri için                        931,76

1991              3.             dönemi (15 Eylül – 31 Aralık) sözleşmeleri için                                 866,24

1992              1.             dönemi (1 Ocak – 30 Haziran) sözleşmeleri için                         653,82

1992              2.             dönemi (1 Temmuz – 31 Aralık) sözleşmeleri için                              538,94

1993              1.             dönemi (1 Ocak – 30 Haziran) sözleşmeleri için                         406,11

1993              2.             dönemi (1 Temmuz – 30 Eylül) sözleşmeleri için                               326,19

1993              3.             dönemi (1 Ekim – 31 Aralık) sözleşmeleri için                            295,70

1994              1.             dönemi (1 Ocak – 31 Mart) sözleşmeleri için                                     241,84

1994              2.             dönemi (1 Nisan – 30 Haziran) sözleşmeleri için                        214,90

1994              3.             dönemi (1 Temmuz – 30 Eylül) sözleşmeleri için                               210,32

1994              4.             dönemi (1 Ekim – 31 Aralık) sözleşmeleri için                            203,06

1995              1.             dönemi (1 Ocak – 31 Mart) sözleşmeleri için                                     176,67

1995              2.             dönemi (1 Nisan – 14 Nisan) sözleşmeleri için                            166,37

1995              3.             dönemi (15 Nisan – 14 Kasım) sözleşmeleri için                                102,61

1995              4.             dönemi (15 Kasım – 31 Aralık) ve

1996              1.             dönemi (1 Ocak – 30 Haziran) sözleşmeleri için                         69,70

1996              2.             dönemi (1 Temmuz – 31 Aralık) sözleşmeleri için                              47,17

1997              1.             dönemi (1 Ocak – 30 Haziran) sözleşmeleri için                         26,79

1997              2.             dönemi (1 Temmuz – 31 Aralık) sözleşmeleri için                              19,96

1998              1.             dönemi (1 Ocak – 30 Haziran) sözleşmeleri için                         15,09

1998              2.             dönemi (1 Temmuz – 30 Eylül) sözleşmeleri için                               12,55

1998              3.             dönemi (1 Ekim-31 Aralık) sözleşmeleri için                              11,32

1999              1.             dönemi (1 Ocak – 30 Haziran) sözleşmeleri için                                 8,72

1999              2.             dönemi (1 Temmuz – 31 Aralık) sözleşmeleri için                      7,32

2000              1.             dönemi (1 Ocak – 31 Mayıs) sözleşmeleri için                                   6,41

2000              2.             dönemi (1 Haziran – 30 Haziran) sözleşmeleri için                    5,88

2000              3.             dönemi (1 Temmuz – 14 Aralık) sözleşmeleri için                              5,49

2000              4.             dönemi (15 Aralık – 31 Aralık) sözleşmeleri için                        5,17

2001              1.             dönemi (1 Ocak – 14 Nisan) sözleşmeleri için                                    4,72

2001              2.             dönemi (15 Nisan – 14 Mayıs) sözleşmeleri için                          4,61

2001              3.             dönemi (15 Mayıs – 14 Haziran) sözleşmeleri için                             4,15

2001              4.             dönemi (15 Haziran – 30 Haziran) sözleşmeleri için                  3,98

2001              5.             dönemi (1 Temmuz – 14 Eylül) sözleşmeleri için                               3,82

2001              6.             dönemi (15 Eylül – 14 Ekim) sözleşmeleri için                            3,63

2001              7.             dönemi (15 Ekim – 14 Kasım) sözleşmeleri için                                 3,45

2001              8.             dönemi (15 Kasım – 14 Aralık) sözleşmeleri için                        3,25

2001              9.             dönemi (15 Aralık – 31 Aralık) sözleşmeleri için                                3,10

2002              1.             dönemi (1 Ocak – 14 Ocak) sözleşmeleri için                              2,84

2002              2.             dönemi (15 Ocak – 14 Mayıs) sözleşmeleri için                                 2,31

2002              3.             dönemi (15 Mayıs – 14 Temmuz) sözleşmeleri için                     2,22

2002              4.             dönemi (15 Temmuz – 30 Eylül) sözleşmeleri için                             2,10

2002              5.             dönemi (1 Ekim – 31 Aralık) sözleşmeleri için                            2,03

2003              1.             dönemi (1 Ocak – 30 Haziran) sözleşmeleri için                                 1,86

2003              2.             dönemi (1 Temmuz – 31 Aralık) sözleşmeleri için                      1,84

2004              1.             dönemi (1 Ocak – 30 Haziran) sözleşmeleri için                                 1,71

2004              2.             dönemi (1 Temmuz – 31 Aralık) sözleşmeleri için                      1,65

2005              1.             dönemi (1 Ocak –  30 Haziran) sözleşmeleri için                                1,59

2005              2.             dönemi (1 Temmuz –  31 Aralık) sözleşmeleri için                     1,48

2006              1.             dönemi (1 Ocak –  30 Haziran) sözleşmeleri için                                1,45

2006              2.             dönemi (1 Temmuz –  31 Aralık) sözleşmeleri için                     1,39

2007              1.             dönemi (1 Ocak –  30 Haziran) sözleşmeleri için                                1,33

2007              2.             dönemi (1 Temmuz –  31 Aralık) sözleşmeleri için                     1,29

2008              1.             dönemi (1 Ocak –  30 Haziran) sözleşmeleri için                                1,25

2008              2.             dönemi (1 Temmuz –  14 Ağustos) sözleşmeleri için                   1,17

2008              3.             dönemi (15 Ağustos – 31 Aralık) sözleşmeleri için                             1,12

2009              1.             dönemi (1 Ocak – 30 Haziran) sözleşmeleri için                         1,08

2009              2.             dönemi (1 Temmuz – 31 Aralık) sözleşmeleri için                              1,03

2010              1.             dönemi (1 Ocak –                 ) sözleşmeleri için                             1,00

Olarak tespit edilmiştir.

Tebliğ olunur.

BETONARME YAPILARDA KOLON – KİRİŞ BİRLEŞİM BÖLGELERİ VE ETRİYE SIKLAŞTIRMASININ ÖNEMİ

Kolon-kiriş birleşim yerlerinde Binaların kolon uçlarından kırıldığı düşünülürse, bu bölgelerde etriyenin (sargı donatısı) ne derece önemli olduğunu görebiliriz.
Kolon düşey açılımı incelendiğinde, kolon-kiriş birleşim bölgesinde max 10 cm arayla ( normal ölçü 5 cm arayla) etriye olduğu, ancak bunun uygulamada demirçinin işgüzarlığı nedeniyle çoğu zaman yapılmadığı unutulmamalıdır.

Kontrol mühendislerine düşen görev, kontrol sırasında bunların yapılmasını sağlamaktır. İmalat sırasında kirişler yapılırken bitişik olarak etriyeler yerleştirilir, kiriş askıdan indirildiğinde de etriyelerin aralıkları ayarlanıp bağ teli ile sabitlenerek imalat standartında yapılmış olur. Böylece etriye, kendisine en çok ihtiyaç duyulan kritik bölgede yer almasıyla dayanımı artırmış, kolon-kiriş bağlantı noktasının deprem etkisiyle kırılmasını önlemiş olur.

BETONARME

Yapı çeliği ile betonun kaymayacak şekilde birleştirilmesi ile elde edilen ve dış kuvvetlere karşı oldukça dayanıklı olan yapı malzemesi olarak tanımlanabilir.Betonarmenin içindeki bileşenlerden donatı(çelik vb.) çekmeye, beton ise basınca çalışır.

Donatı

Yapı elemanının içerisine yerleştirilmiş betonun mukavemetini arttıran çelik çubuklara denir.Betonun çeliği iyi bir şeklilde sarması için kalıplar ile çelik arasına pas payı denilen aralıklar bırakılmalıdır.

Betonarme Donatıları

Betonarmede kullanılacak çelikler ise şöyle sıralanabilir:

a-)Yuvarlak çubuklar

b-)Tor çeliği

c-)Hasır çelik

d-)Burmalı çelik

e-)Düğümlü beton çeliği vb.

Betonarmenin Faydaları

1-)Yangına karşı iyi bir koruyucudur.

2-)Ekonomik ve uzun ömürlüdür.

3-)İnsaat yapımı kolay ve süratlidir.

4-)Aşınmaya karşı dayanıklıdır.

5-)Haşare böcek vb.barındırmaz.

6-)Kuru beton elektrik geçirmez.

7-)Depreme dayanıklıdır.

8-)İstenilen şekil kolayca hazırlanabilir.

Sakıncaları

1-)Ağırdır.

2-)İlave yerlerini iyi yapmak gerekir.

3-)Tekrar kullanımı çok kısıtlıdır.

4-)Sesi iyi iletmesi

İŞ MAKİNELERİ

EKSKAVATÖR

Hendek kazma (geniş derin) .çukur açma işlemlerinde aynı zamandabeton, kaya, tas ve benzeri sert cisimleri parcalamak icin kullanilan kompressörlü modelleri oldugu gibi agir is makinalarina da takilabilen versiyonlari olan is makinası.

MAKALE; YAKLAŞAN YEREL SEÇİMLER VE KAÇAK YAPILAŞMA
Her beş yılda bir yaşamış olduğumuz yerel seçimlere çok az bir zaman kaldı.Bildiğiniz üzere Mart 2009 da kentlerimiz yeni yöneticileri ile birlikte buluşacak.

Maalesef her yerel seçim öncesi şehirlerimizin üstüne kabus gibi çöken ulusal anlamda utancımız olan kaçak yapılaşma rezaleti ortaya çıkmakta.Evet bize has bir durumdur bu kaçak yapılaşma… Herhangi bir gelişmiş ülkede bu olgu ile karşılaşmazsınız.

Bu sorunu analiz ederken nedenlerine inmek gerekir.Genelde ruhsatlı bir yapı imal etmenin daha uygulamaya başlanılmadan proje-etüd ve bunların ilgili idaresi tarafından çıkarılan mevzuat sonucu oluşan harç vb… masraflar kaçak yapılaşmanın sebepleri olarak gösterilmektedir.Ülkemizde sistem gereği ruhsat-proje-onay üçgeninde vatandaşlarımızın mağduriyeti özellikle kontrol ve onay sürelerinin gereksiz kırtasiye ve mevzuat ayrıntıları ile gerekse de ilgili idarelerinde konu ile ilgili personel sayılarının kalitesi ve sayısal azlığı yüzünden uzadığı ve bu süreninde uzaması projenin imalatının gecikmesi gibi sonuçlar ortaya çıkmaktadır.

Şahsımca en önemli sorun da budur. Eko-sektörel dalgalanmalar sonucunda arz-talep dengesizliğinde yapı malzemesi fiyatlarında ki artışlar bir projenin ruhsat aşamasında ki gecikmesi sonucunda ruhsatlı,projeli yapı imal etmek isteyen yüklenici yada yatırımcıları zor durumda bırakmaktadır.Kurumlar ve yasa-yönetmelik koyucular bu durumları mutlaka göz önüne almalı inşaat gibi ilk yatırım maliyeti yüksek uygulamalarda yatırmcının önünü açacak kamu yararlarınıda ele alarak optimum düzeyde önlem ve şartlar konulmalıdır.
Maalesef geçmiş dönemlerde uygulanmış olan kaçak yapılaşmaya af rezaleti ile birlikte birde bunlara evvel ki senelerde kaçak yapılara su – elektrik aboneliği uygulanması her seçim dönemi verilen tavizler, art niyetli ülkemiz deprem gerçeğinden habersiz ve bilinçsiz vatandaşlarımızı kaçak yapı üretmeye teşvik etmektedir.Neticede de şu an tüm anakentlerimizde sağlıksız bir yapılaşma ortaya çıkmaktadır.Bunun sonucu sokağına ambulansın itfaiyenin zor girebildiği yada giremediği sokaklar,yeşil ve sosyal donatı alanından yoksun irili ufaklı beton yığınları.ne kültürümüze ne de çağdaş mimariden uzak kimliksiz kent alanları oluşmakta…
Herhangi bir yapıda ruhsat ve proje aşamalarının maliyeti yapı toplam maliyetinin % 5 – % 10 u arasında değişmektedir.Yaklaşan yerel seçimler öncesi medyası-siyaseti-ilgili idare ve akademik odaları ile birlikte geçmiş hatalarımızdan ders alıp vatandaşı bilinçlendirmeli ve işlemlerini kolaylaştırmalıdır.

Ülkemizin en önemli sorunlarından biri olan bu kaçak yapılaşma ve sonucunda oluşan sağlıksız kentleşmenin önüne geçilmeli acil önlemler alınmalı aktif deprem kuşağında olduğumuzu unutmamalıyız.

Hakan KAYA

İnşaat Mühendisi
TEKNİK, İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ kategorisinde yayınlandı | Etiketler: İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ